İnsanlığın Ütopyası “Objektiflik”

Hemen hemen herkes sözüne güvenilsin, tarafsız kişiliği ile tanınsın, bilinsin, öne çıksın ister. Böylesi kişilikler değerlendirmelerinin yansız, duygusallıktan uzak, akla gelecek bütün dış etkilere kapalı olduğunu vurgular; kendisinin “objektif” olduğunu iddia eder.

Oysa insanın bilgisi sınırlıdır, görgüsü çevresi kadardır, siyasi görüşünün etkisi altındadır, yaşadığı coğrafyanın kültürüyle donanmıştır, zeka yapısı keza nereye kadar izin verir, hele de duygusal yanı nicedir vd. Dikkatli incelendiğinde insan yoğun etkileşim altında yaşar ve ne denli çabalasa da etkenlerin tümünü ortadan kaldıramaz. Birini aşsa diğerine tutulur düşüncelerinde, düşünülen saflığı, arzu ettiği tarafsızlığı yaratamaz.

Ancak, objektif olmak, kimsenin etkisinde kalmadan (kendisinin bile) söz etmek, kimseye yaranmadan, deyim yerindeyse kantarın topuzunu kaçırmayan biri olmak hepimiz için geçerlidir. Tarih boyu da insanlar objektifliği önemsemiştir. Ne var ki objektiflik sanıldığı ölçekte mümkün değildir. Birçok kişi bağıra bağıra objektif olduğunu söylese de; karşıtları hatta en yakınları sübjektifliğini kanıtlayacak onlarca söz bulur. İnsan kişiliği gelişirken ilk sırada büyüklerimiz ve onların öğütleri gelir doğrusuyla eğrisiyle. Ardından diğer yakınlar, komşular, mahalle/köy/okul arkadaşlarımız, bakkal, kasap, manav ve  öğretmenlerimiz belleklerimizde yerini alır. Unutmayalım okuduğumuz kitaplar/ makaleler, TV yorumcuları habire işlerler beynimizi.

Kıskıvrak kuşatılmışızdır aslında. Bilinçli, bilinçsiz, baskıcı, kendiliğinden, geleneksel onlarca bileşenle mücadele ederek objektiflik yakalanır belki. Bırakın sübjektifliği birey olmaktan çıkarız zaman zaman.

Bütün bunlara karşın tarafsızlık, kimseden yana olmamak, etkileri bertaraf ederek söz etmek, “objektiflik” değerlidir. Genel olarak birçok insanda objektiflik çabası egemendir. Objektiflik erdemdir ancak ulaşılması çok zor – içinde adaleti de barındırmasıyla-  hatta ulaşılmaz erdemdir.  Objektiflik, henüz ulaşılamayan, uzak zamanlarda gerçekleşme ihtimalini koruyaran,  insanlığın değerli “Ütopya”sıdır.      

                                                                     Murat Mehmet UĞURLU