Rize’den Geleneksel Şifa Bilgileri

Anaç Turunç Suyunun Şifasıyla Devam

Bir süre önce sahilde anaç sitroz suyu sayesinde bir tutamcık yabani maydanozu ısırmakla yaşadığım baldıran zehirlenmesinden nasıl kurtulduğumu bir köşe yazıma  taşımıştım. Dün bir deney daha yaşadım ve anaç meyvesinin çekirdeklerini aldıktan sonra kalanını buzlukta saklamaya karar verdim.

Fidancı komşumuz satış için söktüğü mandalina fidanlarının arasında aşısı tutmamış olanları kenara atmıştı. Bir kenarından 30-40 cm üç yapraklı filiz vermiş olanları vardı. Onlara göz koydum, izin aldım, poşete koydum, sahilde atletizm sahasının duvarı boyunca asmaların ara boşluklarına onları dikmek üzere taşıdım oraya kadar. Deniz tarafındaki lahana  bahçelerine de dikmek istiyordum.

Tam benim yabani maydanozla zehirlendiğim lahana bahçesinin köşesinde, bu kez başka sıkıntı yaşadım. Anaç turunç fidanı dikmek üzere duvarın dibindeki çöpleri küreyerek açarken sivrisinekler yüzümü sardı, bir tanesi alnımın ortasından soktu, acısına dayanayım şu dikme işi bitsin dedim. Yaman bir sinekmiş. Az sonra alnım acı acı kaşınmaya başladı. 15 dakika sonra aklıma geldi ki dikim yapmakta olduğum anaç sitroz yaprakları ısırılan noktaya sürersem zehri yok edecektir. Yapraklar yeteri kadar büyüktü. Kopardım, çiğneyip alnıma yapıştırdım, acısı geçti, on dakika kadar sonra yeniden acıdı, bir daha kopardım çiğneyip sürdüm. Eve gidene kadar bir daha acımadı, ama şişmişti.

Evde yeni bir şey denedim; çekirdekleri için sakladığım anaç sitroz meyvelerinden bir tanesini kestim, suyunu alnıma sürdüm. Aynaya baktım, sineğin ısırdığı nokta oldukça belirgindi, hayret ettim, kış günü bu kadar iri sinek nasıl olur, yazın bile orada böyle sinekler yoktu. Bunu araştırmam lazım.

Anaç turunç suyunu sürdükten sonra alnım rahatladı, kızartısı da geçti. Kolumda kaşıntı başlamıştı, sürdüm, o da geçti. Sonra evde beklettiğim beş tane anaç turuncu ortadan kestim, içindeki çekirdekleri çatalla düşürdüm, yarım sitrozları mini poşetlere koyarak plastik kap içerisinde buzluğa yerleştirdim. Bundan sonra böcek sokmalarında, baldıran vb zehirlenmelerde buzluktan hazır kesilmiş parça halinde indirip kullanabilirim.

Dikenli anaç sitrozun bu özelliklerini denemiş bir kişi olarak çocukların oyun alanlarına yakın yerlere dikilmesinin ne kadar yararlı olacağına kanaatim artmış olarak şimdi çok daha isteyerek bunu Şehir Planlama ve Park Bahçeler Müdürlüğüne öneriyorum.

İki hafta içerisinde sahilimize 50 fidan, Dağdibi yolunda Karayel, Sözeri ve Balcı aile bahçelerinin duvar kenarı boyunca 40 fidan, Morgül apartmanı çevresinde yol kenarlarına 20 fidan, sokağımızdaki basket sahasının kenarına da 8 turunç fidanı diktim.

Sonra bir deneyim yaşadım, kaşıdığım bir noktada kabuk tutan bir yara oldu. Ona yaban turuncu meyvesinin suyunu sürdüm. Sinek ısırıklarına sürüyordum, ona da sürdüm. Baktım ertesi gün iyileşmiş. Basit bir şeydi ama bende tarihte panzehir tarifindeki “sedefotu” ışığı yandı; Mete Oğuz el yazmasında adı geçen “sedef otu”, sedef yarasını iyileştiren ot dediği bu olmalıydı. Hemen çok eski bir cilt lekemin üzerine sürdüm, üzerindeki pürüz geçti. Daha emin olmak için iki kolunda sedef yarası olan bir komşuma denemeye karar verdim. Hatta kolunun birine anaç turunç suyu, diğerine bal sirkesinin anasından günde üç pansuman yapmaya karar verdik ve denemeyi başlattık. Galiba Mitridate’ye gittiği yerde ilaç dağıtan Hızır İlyas ya da Lokman Hekim denilmesi bir gerçeklikti. Anlıyorum ki onun kullandığı sedefotu suyuna  Mitridatikom panzehiri boşuna denilmemiş. 

Önüne anaç fidanlar diktiğim, yapımı devam eden Millet Bahçesinin kaykay alanının girişine muhteşem bir yazı koymuş belediyemiz; “Rize Belediyesi SKATE PARK”.

Fidanları dikerken bu isimden rahatsız oldum. Eğitimci damarım böyle durumlarda kabarır;  Türkçe –İngilizce kolaj bir yazı, çocukların zihni karışır. Rize’de öğrencilerimiz okuduğunu anlamada ülke sonuncusu iken sessiz kalamam. Çocukların görsel alanlarına bozuk karmaşık şeyler yazıyoruz, çocuklar çok masum.

Bir yandan çocukların sağlıklı yaşaması için oyun alanlarını zehirli gazlardan temizleyecek turunç ağaçları dikerken, oyun alanının duvarına çocuğun zihinsel gelişimini örseleyecek tabelalar koyuyoruz. Bu dikkatsizliğe çok üzüldüm. Değişmelidir.

Bahçenin adı Türkçe Millet Bahçesi, oyun alanının adı İngilizce, bu bir çelişkidir. Önce Türkçemizi korumalıyız. Kaykay Alanı gibi çok güzel oturmuş sözlerimiz varken neden “skate park”? Hem ki, çocuklar bu kelimeyi Rize şivesiyle müstehcen telaffuz edebilir.

Düzeltilmesi dileğiyle, kaykay oyun alanına bu ismi koyanların bunu bir kere daha düşünmelerini rica edeceğim.

Yeni öğrendiğim bir güzel bilgiyle yazıyı bitiriyorum. Bazı becerikli kadınlar, çamaşır makinesini sirkeli suyla bir kere boş çalıştırarak borularında birikmiş deterjan kirlerini söküp atıyorlar.

Son bir bilgi daha; Cimilli bir nineden öğrendim, sabahları kestane balından bir çay kaşığı dil altına koymak akciğer iltihabına  iyi gelirmiş.

Sağlıklı günlere…

Turgut Terzioğlu’dan Çay İksiri

Kendi icadı olan çay sirkesine mucize ilaç diyor, iksir diyor. Facebook adresinde tarif veriyor. Diyor ki:

Asıl sevdam ÇAY İKSİRİ: Demliğe çayını koy, üzerine normal suyunu doldur. Alt demliğe 3-4 su bardak su koyup demlenmeye bırak. Bu arada çay iksiri yapacağın miktar kadar su kaynat. Çayın demlendi, suyun kaynadıysa, göbekli ya da geniş ağızlı cam kavanoz veya çelik tencerenin üzerine ıslak bir tül (ıslaklık tülün kaymaması için) koyunuz.

Bu tülün üzerine yapacağın çay iksirinin beher litresine 1 su bardağı toz şeker, esmer şeker ya da litresine 2 çorba kaşık bal koyunuz. Mesela 2 litrelik çay iksirine 2 su bardağı şekerin üzerine 2 litre kaynamış suyu gezdirerek hem şekeri eritip hem de su ve şekeri tülden sızdırıyoruz.

Tülümüzü yıkayıp tekrar kabımızın üzerine koyup, 2 su bardak çay demini tülden sızdırıp kavanoza ya da tenceremize şekerli normal demli çayımızı soğumaya bırakıyoruz. Üzeri tülbentle örtülü olacak. 20 ila 30 derece civarına gelince MAYASINI ilave edip % 60-90 arası RUTUBET 19-30 derece sıcaklığı olan güneş ışığını direk almayan yerde 7 gün MAYALANMAYA bırakıyoruz.

7 gün sonra kabımızın üzerinde beyaz bir mantar ( Bizim çay mayası dediğimiz kütle) oluşmussa, çayın rengi açık çay gibi olmuşsa, çayda sirkemsi bir koku olmuşsa; ÇAY İKSİRİNİZ olmuştur. İçindeki mayaları bir cam kavanoza al. Çay iksirini tülden sızdır cam kavanoza koy. Kullanıma hazırdır. İmza: Turgut Abi. Rize.

Denedim ve başardım. Buharda demlenmiş çayı süzdüm, kavanoza aldım. Yoğurt mayalarken gerektiği şekilde, serçe parmağını yakmayacak kadar ılıdığı anda, mayasını kattım; iki kaşık kestane balı, bir parça bal sirkesi anası, birkaç nohut tanesi, bir kaşık da bulgur kattım. Ağzını bezle kapattım, lastikle bağladım. Yoğurt mayalarkenki gibi çay suyunun da soğumaması gerekir diyerek, kavanozu havlu ile örttüm ve hep aynı sıcaklıkta kalması için kalorifer peteğinin üzerine koydum. Bir hafta sonra üzeri ana tutmaya başladı. Ne kadar süre sonra parmak kalınlığına gelecek bilmiyorum, bekleyip göreceğim.

Çay sirkesi anasını bel fıtığına kullanmış bir arkadaşımdan nasıl kullandığının tarifini aldım: Anayı bir bezle tutup beline yatırmış, onun üzerine naylon örtmüş, peştamal gibi tüm karnını saracak şekilde belini bağlamış. Bir hafta gece gündüz belini hiç açmamış. Çay sirkesinin anası bir zar gibi kalana kadar vücudu onu emmiş. Turgut Abi’nin anlatımına göre sirke anası iksir daha derine nüfuz ederek onarım yapmış oldu.

Turgut Terzioğlu’dan iltihaplı romatizmaya çare: Karayemişin kart yapraklarından bir tutam kaynatılır, 20 dakika kadar kaynatıldıktan sonra yaprakları dışarı alınır, az ılıdıktan sonra romatizmalı eklemler bu suya pansuman edilir. Bilekte romatizma varsa, bilekler içinde kalacak şekilde bu suya sokulur. Su soğumaya başlayınca sudan çıkılır. 21 gün tekrar etmek şartına uyulur.

Kendim bu tedaviyi romatizmalı bileklerime uygulamaya başladım. Sonucu kendim de merak ediyorum.

Kanser tedavisinde turunç kabuğu: Turunç kabuğunu kurutup toz halinde içtiği çaya katmayı hastalarına öneren, fitoterapist Adanalı bir doktor var diye duydum, adını internete girince televizyon programlarını gördüm. Kanser tedavisinde turuncun her şeyi doğru seçim.

Bakır kapları parlatmak için turunç: Bakır kapları parlatmak için kabın üzerine kumla beraber turunç kabuğu sürtülür.

Rodika Tiryaki’den üç şifa…

Karatkta bal: Günde iki defa, sabah akşam, damlalıkla gözüne birer damla bal damlatılır.

Bu arada kendim kataraktım için Andon spreyle başladığım tedaviyle amelyata gerek kalmadı, ancak kirpik dibi iltihabım devam ediyordu. Rodika hanımdan ballı tedaviyi öğrendikten sonra, sabah akşam bal sirkesi damlatmaya başladım, on gün kadar oldu ve artık sabahları gözlerim nem içinde uyanmıyorum.

Kansere ısırganlı bal: 75gr ısırgan tohumu havanda dövülür, bala karıştırılır. Sabah akşam birer kaşık yenir.

Ülsere ballı aloavera: Evlerde saksıda veya bahçede yetiştirilen aloaveranın yaprakları temizlenerek küp küp doğranır, bala karıştırılarak sabah akşam birer kaşık yenir.

Not: Türklerin tarihiyle neden baş edemiyorlar diye merak ediyorsanız Asa Belgesel internet kanalında 23 Aralık 2022 tarihli canlı yayın programımızı aşağıdaki bağlantıdan izleyebilirsiniz. (Program adı sehven 23 Nisan olarak yazıldı, düzeltilecektir.)

https://www.youtube.com/watch?v=Ub8HB-7BiBQ

Mahiye Morgül