Rizeli Kuvvacılara Destan

[views]

Rizeli İstiklal Harbi gazisi dedelerimizi İstiklal Harbinin 100.Yılında mahalle ve köylerine göre listelemeyi hemen hemen tamamladım. Ancak hiçbir tarih kaynağında adı geçmeyen birçok gazimizin daha olduğunu bu çalışma sırasında fark ettim.

Elinde gazilik beratı olan veya madalyasını kendisi taşımak için Genel Kurmay’a başvurmuş olan torunlarla tanıştım. 90 yaş üstünde hafızası sağlam babaannelerden öykülerini dinlediğim, hatta kendi torunları bile büyük dedelerinin kahraman olduğunu bilmeyenlerle karşılaştım. Canlı kaynaklarla tanıştıkça listemiz büyümeye devam ediyor.

Bu çalışmaya başladığımda mahallesini tespit edemeğim 25 kuvvacı dedemizin sayısı şimdi 16’dır. Umuyorum hepsine ulaşacağım.

Rizeli Kuvvacıları mahalle ve köylerine göre listeledim ve ofset baskı 500 adet afiş yaptırdım. Afişler İstanbul’dan basıldı geldi. Basım zahmetini Rize Grafik Davut Bekar yüklendi, masrafını ise afişten talep eden gazi torunları üstlendi, hepsine teşekkür ediyorum.

Büyük teşekkürü grafik tasarımcı Oğuzhan Demir oğlumuza yaptığımı belirtmeliyim. Kendisi İkizdere Yerelma Köyü’nden bir gazi dedemizin torunudur, Samsun’da yaşıyor ve her defasında  gönderdiğim yeni isimleri listeye ekleyip afişi yeni haliyle tekrardan bize gönderiyor.

Afişimizden evine, çocukların çalışma odasına veya iş yerine asmak isteyenler Zümrüt Rize gazetesinden, Rize Grafik’ten veya benden ücretsiz temin edilebilirler.

Bu afiş çalışması süresince çok sayıda canlı kaynakla sohbet fırsatım oldu, ilginç anılar dinledim. O anılar bana türkü yazmak için malzeme oldu. Benimle dedesinin anısını paylaşan herkese teşekkür ediyorum.  Bu sırada bir de kemençem oldu, anlatmak istiyorum.

Birkaç hafta önce Mayana’da kemanımın akordunu kemençe akordu ederek onunla bestelediğim türküyü çalışmaya başlamıştım. Bir yandan iyi bir kemençe satın almak için bakınıyordum.  Ve güzel bir rastlantıyla kemençe merakı olan bir gazi torunuyla tanıştım…

Son tanıştığım Gülbahar’dan Osman Bahri Daloğlu bana dedesinin Gazilik Beratını gösterirken karşımızdaki dolabın üst rafında bir kemençe gözüme ilişti, onu indirmesini rica ettim, niyetim ona yazdığım Kuvvacı destanını çalmaktı. İndirdi elime verdi, ancak kemençenin sadece teknesi vardı, tüm diğer aksamı eksikti. Ama oyma dut teknesiydi, anladım ki tamamlanırsa güzel sesi olacaktı. Osman kardeşim onu bana hediye etti. Eksiklerini yaptırdım ve bir de deri kılıf diktirdim. Artık oyma dut güzel bir kemençem var.

Kemençeyi kılıfına koyduğum gün ilk önce Faik Bakoğlu’na gittim, sesini ilk ona dinlettim. Çalarken fotoğrafımı çekti, gazeteye basarsa şaşırmayacağım.

Bu türkü Kuvvacı horonu oldu. 30 Ağustos’ta Mayana’ya gelen kuvvacı torunlarına çalacağım. Korona yasağı bitmiş olursa belki horon bile ederiz.

Okurlarımıza hatırlatmak istiyorum; 30 Ağustos haftasında gazi dedelerimizin mezar bakımlarını yapıyoruz, Zafer günü öğleden önce bir saygı duruşu ve teşekkür duası yapıyoruz, uygun olanlarla öğleden sonra saat 13.00 de Tiryakilerin tepedeki Kuvay-i Milliye Mezarlığına gidiyoruz. Gelenlere ofset baskı Kuvvacı Gazi dedelerimizin afişini vereceğim. Saat 16.00 da Mayana Kültürevine gelebilenlerle mesafeli oturma kuralına uyarak geniş bahçemizde gazi torunları buluşmamız olacak, tanışacağız, birbirimizi bileceğiz.

Bu yazı bir davet olsun, kimse kendine özel olarak ulaşılmasını beklemesin, duyan duymayanlara haber versin.

Şimdi Kuvvacı Gazi dedelerimize yazdığım destanın son halini sunuyorum:

Haldoz’un bahçeleri / Portikaldan geçilmez

Kahramanlari çoktu / Birbirinden seçilmez

Finci’nun bahçesine /Konuk etti Atani

Arif beylanbaraba / Kurtardile vatani

Mayana konağina / Ay vuriyi  vuriyi

Konağun  duvarina / Resimleri duriyi

Haldoz’un  kahramani / İpsuz Recep Emice

Bir da var Tiryaki’nun /Zekeriya Emice

Mataraci’nun evi / Doldi  Kuvvaci doldi

Atatürk’ün sağ yani / Harun dedenun  oldi

Memişoğli Necati / Kuvvacilarun  başi

Beyuk  topçi  Suleyman / En yakin arkadaşi

Korataci Süleyman / Çanakkale’den beri

İstiklâl Savaşi’nun / Çifte şehit neferi

Ekşoğun bahçesine / Mavzerleri çattiler

Hasan’lan Huseyin’i / Çetelere kattiler

Dursun kaptan yatiyi / Tiryaki’nun tepeye

Ellibeş sefer etti / Kuvayi Milliyeye

Humrikten beş Aliler / Kaptani Reis Ali

Gavur Ali Kör Ali (Yandum Ali Dumdum Ali) / En yaman Kiliç Ali

Çolakoğli Mustafa / Üç cephede vuruşti

Sakarya’da mermiler  /Sol bacağina duşti

Çekmiş’ler altiduler / En civan Bayram Ali

Sarilar Tafuliler, Alanlar Abazalar, Yanbeyler Demirciler /Hepsi İslampaşali

Kuvayi Milliyeyi / Trabzon’a kurdiler

19’un Şubat’i / Dilekçeyi verdiler

Kalpaklari giydiler/ Samsun’a yetiştiler

Malta’dan esirleri / Kim kaçurdi bilmezuk

İngilizler kindardur / Bilsak bile demezuk

İngiliz valisini / Takasa esir alduk

Rawlinton hapi yutti /Biz Maltayi boşattuk

Duşmani yenduk attuk /Gelun bayram edelum

Habu bayram gunini /Çocuklara verelum      

Portikal çiçeğini / Suya kodum guneşe

Geldi girdi horona / Horona geldi neşe

19 Mayıs 2020 bayram sabahı büyük dedesi Gazi Bayram Ali Çekmiş’in mezarını ziyaret ederek ona Atatürk’ün yazdığı OĞUZOĞULLARI şiirini okuyan Ortaokul öğrencisi Aybars Demirci’yi de destanımıza ekledim:

Çekmiş’un Bayram Ali /Sirtini verdi dağa

Yaz bunu Aybars oğlum / Deden kesilsun sağa

Mahiye Morgül

Not: Türkünün orijinali eski bir Haldoz horonudur.